Kuranta kvanto de vort-artkoloj: /55000  

Showing 541-570 of 2,731 items.

Стойак валӗ [2:45]

Стойак валӗ, (вал'), i. q. тулти урапа стойак.

Стойак кӑшӑлӗ [2:45]

Стойак кӑшӑлӗ, ita app. circuli duo ferrei, quibus vincitur utrumque caput mali (cylindri) versatilis, qui cтойaк appellatur. П. И. Opлoв. Стойак кӑшăлĕ иккӗ: пĕрне стойак тăрне-вĕçне тăхăнтартаççĕ, тепринпе стойак кутне кйшăлласа хураççĕ. К.

Стойак куђӗ йӗки [2:45]

Стойак куђӗ йӗки, cardo (axis) ferreus, qui infixus est in imam partem стойак К (5a)

Стойак кутӗнђи тимӗр [2:45]

Стойак кутӗнђи тимӗр, (куд’э̆н’џ̆u т’+имэ̆р), ferrum, quod est in ima parte стойак, железо (осён) на нижнем конце стояка у некот. мельниц.

Стойак тӑрри [2:45]

Стойак тӑрри, cacumen стойак К, верхушка стояка К. П. И. Орлов. Стойак тӑррине тимĕр (5) лартаççĕ, ăна йĕке тиççĕ.

Стойак тӑрри тимӗри [2:45]

Стойак тӑрри тимӗри, i. q. йĕке, cardo ferreus, qui infixus est in cacumen стойак К (5). П. И. Орлов.

Стойак тӗпӗ [2:45]

Стойак тӗпӗ, (т’ö̆п), ferrum K, cui incumbit стойак куђĕ йĕки. П. И. Орлов. Стойак тĕп çинђе стойак çавăрăнат̌.

Стойак тытки [2:45]

Стойак тытки, ferrum planum, quo continetur cardo ferreus, qui infixus est in cacumen стойак К. П. И. Орлов.

Стойккӑ [2:45]

Стойккӑ, (cтojккы̆), i. q. пелука. [abbr]Белонога.[/abbr] [abbr]Шундряши.[/abbr]

Стойяк хыскаљђи [2:45]

Стойяк хыскаљђи, (-л'џ̆и), fusus pistrini ita circumdolatur, ut sexanguli figuram reddat; huius laterum confinia c. x. appeliantur. Ребра стояка К. П. И. Орлов. Стойак тавралла улттӑ пулат̌. Вăсене: урапа руђкисене лартма авантарах, тесе, тăваççӗ. (1а).

Çил çулĕ [2:46]

Çил çулĕ, via venti. Ita appellantur meacus illi, quos aer alarum versatione immissus transit. П. И. Орлов. Çил çулĕ виççĕ (66—1): пĕри кĕрпе сăмси вулак айне тухат̌, тепри (66—2) шултăра кĕрпе шăтăк айне тухат̌, виççĕмĕшĕ (66—3) вĕт кĕрпе шăтăк айне тухат̌.

Çил алăкĕ (алы̆к') хуппи [2:46]

Çил алăкĕ (алы̆к') хуппи, operculum ianuae venti (v. supra). П. И. Орлов. Вăсем (76) виçĕ алăк валлi виççĕ.

Çил вăй ђĕнĕ [2:46]

Çил вăй ђĕнĕ, lorum, quo versatur çнл вӑйĕ, ремень вращающий вентилятор. П. И. Орлов. Çил вăй ђĕнĕ, пушкар çинчен çавăрнса, çил вăйне çавăрат̌, вара çил çунатсем çил кăлараççĕ.

Çил вăйĕ [2:46]

Çил вăйĕ, id. esse vid., q. вĕркĕç. П. И. Орлов.

Çил валĕ [2:46]

Çил валĕ, См. выше вал. П. И. Орлов.

Çил валĕ çытарĕ [2:46]

Çил валĕ çытарĕ, quod supponitur exteriori capiti cylindri, qui çил валĕ appellatur. П. И. Орлов. Ун çинче çил валiн тулти пуçĕ выртса çавăрнат̌. (55а). На нем вращается внешний конец çил валĕ.

Çил кăтартакан [2:46]

Çил кăтартакан, (с'ил' к┐ы̆дардаган), bacillum est, cuius capiti alligata stupa venti flatum indicat. Небольшая палочка c куделью (показывает направление ветра). Асан.

Çил мађђи кашти [2:46]

Çил мађђи кашти, quaedam pars K, какая-то часть К (59) П. И. Орлов.

Çил параппањ, çил пиђки [2:46]

Çил параппањ, çил пиђки, tympanum illud, in quo inclusae sunt alae, quarum versatione aeris flatus efficitur, барабан с вентилятором. П. И. Орлов. Çил параппањ ăшĕнђе çил çунађсем çавăрнаççĕ те, çиле çил çулĕпе хăваласа йарат̌. Вара кĕрпе хывăхне çал виттĕрех çил ђӳређинђен исе тухса кайат̌; кĕрпи, йăвăрскер, шалах тăкăнса йулат̌ те, кĕрпе ларсене йухса тухат̌. Çил параппанĕ (55б ) икĕ пайа уйăрлат̌: пĕри çӳлти, тепри айалти пулат̌. Пăсăлсан-тусан, çӳлти çур пиђкине (çӳлти çуррине) илеççĕ те, çил çунађсем (поршсем) курăнсах тăраççĕ.

Çил урай кашти [2:46]

Çил урай кашти, quaedam pars K (60). П.И.Орлов.

Çилеке [2:46]

Çилеке, (с'ил'эг'э?), i. q. çил кăтартакан. Палочка с привязанным пучком мочала, указывающая направление ветра. Мочеи.

Авӑн вӑчах [1:46]

Авăн вӑчах (авы˘н вы˘цах), то же что «авӑн вучахӗ».

Авӑн вочахӗ [1:46]

Авăн вочахӗ (воџах'), то же что «авӑн вучахӗ».

Авӑн вочаххи [1:46]

Авăн вочаххи (воџаххii), то же что «авӑн вучахӗ».

Авӑн вуђахӗ [1:46]

Авăн вуђахĕ, (вуζ'аhэ, вуџаh’э), авăн вођаххи (воџаххii), авăн вођахĕ (воџах'), Сред.Юм. Авăн вăђах (авы˘н вы˘цах), sсrоbs, ubi еst fоrnах а nоbis suрrа соmmеmоrаtа (v. авӑн), овинная яма. Якей. Авăн типĕтнĕ ђох епĕр атiпа авăн вођаххинђе омма пĕçерсе çирăмăр. Kогда мы с отцом сушили хлеб в овине, то ели картофель, испекши его в овинной яме. Сред. Юм. Авăн вăђах тесе итемре авăн типĕтекенин вăт хума ђулпа тунă вăђахне калаççĕ. Овинною ямою называют устроенный на гумне из камней очаг для разведения огня в овине.

Авӑн йӑттарса антар [1:46]

Авăн йăттарса антар, (jыmmарза андар), i. q. авăн пăс. Якей. Авăн йăттарса антартăмăр. Ађасам! ђасрах кĕлте йăтăр сарăм сарма. Снопы с шиша сняты. Ребята! таскайте поскорее снопы, посады садить (стлать).

Авӑн кайӑк [1:46]

Авăн кайăк, mus, мышь. СПBB. ӨB. Авăн кайăк — шăши.

Авӑн кӑшӑлӗ [1:46]

Авăн кăшăлĕ, (lеgе: к¬ы˘жы˘л’, к¬ы˘жы˘л'э), сirсulus lignеns, quо реrtiеаrurа sеriеs, quае авăн йывăççи арреllаntur, соntinеtur, обруч (обыкновенно—обод колеса), надеваемый на шиш овина.

Авӑн кӗтӳҫ [1:46]

Авăн кĕтÿç, dеus, tосi, qui авăн diеitur, сustоs, хранитель овина. Магн. 45. Сf. ib. 43. «Авын кÿтнеси сырлах», quоd, nisi subеst mеndа, hос mоdо sеribеndum еssе vidеtur: авăн кĕтнеççи, çырлах. Рrаеtеrеа in librо quоdаm, in viсо H. Kарм. соnfесtо, еiusdеm dеi nоmеn аliо mоdо «авăн кĕтесси» sсriрtum invеnitur. V. кӗтӳç.

Авӑн-карти [1:46]

Авăн-карти, i. q. «ан-карти», то же, что «ан-карти». Hаnс sсribеndi rаtiоnеm, quоrundаm librоrum, mаnu sсriрtоrum, рrорriаm, рinguiоrе, ut аiunt, Мinеrvа аb iis ехсоgitаtаm еssе аrbitrоr, qui, сum оriginеs vеrbоrum inqаirunt, nоvа inаurtitаquе vеrbа fаbriсаri sоlеnt Это начертание я считаю вымышленным. Ходар. Авăн-карти, аrеа, гумно. Аттuк. Авăн-картине кÿртсен, итем тулли тыррине пар. Kогда мы свезем хлеб на гумно, то сделай так, чтобы ток был полон хлеба. (Из моления).