Показаны записи 1-10 из 10.
Çил çунађ валĕ, cylindrus ligneus, cui affiguntur çил çунађĕсем, горизонтальный вал К, на котором прикреплены çил çунађĕсем. П. И. Орлов. Çил çунађ валін (56) пĕр пуçĕ хыçалта арман кĕлеђ пĕрени çумне çыпӑçтарса хунă вал çытарĕ çинђе выртат̌, тепĕр пуçĕ пиђӗк (?) çил шăтăкне туса хунӑ çытар çинђе выртат̌.
Вал [2:20]
Вал, (вал), cylindrus ligneus, qui versat rotam. Вал. Якейк. Вал орапайа çаврат̌. Вал вращает колесо. П. И. Орлов. Вал çине тулти шĕштĕрнекпе шалти урапана туса хураççĕ. Валĕ пĕр пуçĕ арман кĕлетӗнђе, тепĕр пуçĕ тулта пулат̌. К валу пристраивают шестерню, находящуюся снаружи, и внутреннее колесо (шалти урапа). Один конец вала приходится внутри мельницы, а другой вне ее (К 21).
Вал аççунĕ, (ас'с'ун'э̆), axis ferreus, qui est in posteriore parte cylindri transversi A, qui вал appellatur. Осён вала. Cт. Чек. Вал аççун айне минтер çине ђул хунӑ, ђул çине ђукун валăн аçҫунне хунă. Под осёном вала А положеи на «подушку» камень; на камень положен чугун, а на чугун—осен вала. Ib. Аççуна тимӗрпе çӳлтен кăкарнă.
Выртакан (вырдаган) вал, axis ligneus кӗрпе арманĕ, qui ad libram collocatus est. Лежачий вал крупорушки. A. Typx.
Йĕкĕ тĕпĕ, (т┐э̆бэ̆), i. q. ferrum cavum, cui innititur apман йĕки. Подаятка. Тоскаево. Йĕкӗ тĕпĕ çинђе ултура йĕкийӗн айалти вĕçĕ çаврăнса тăрат̌. На подпятке вертится нижний конец стояка. Вута-б. Йĕке-тĕп—подпятка. П. И. Орлов. Йĕке тĕп çине арман йĕки тăрăнса, çавăрнса, ђула çавӑрат̌ (31а).
Йĕке хăмăђĕ, (lege: х┐о̆мо̆ч'), circulus cannabinus, qua metae foramen obturatur. «Пеньковый хомут, служащий затычкой в нижнем камне». Мочеи.
Йĕкерђĕ, ita арр. orbiculi улт-ура || Небольшая шестерня, соçтоящая из одного кружка? N. Йĕкерђĕ (или шестерня), сделана из одной доски, маленькая.
Йĕнер, (jэ̆н'эp), ferrum aut saxum, cui incumbit axis ferreus cylindri, qui fluminis impetu versatur. Железо или камень, на котором лежит осён вала водяной мельницы. Осён (вал пуç тимри) вăл йĕнер çинр выртат̌; йĕнерне ђултан та ђукунтан та тăваççĕ; йĕнер çытар çинђе выртат̌ (их два). Осён вала лежит на «седле», «седло» делают из камня или из чугуна; «седло» лежит на «подушке».
Стойак вал, см. тулти урапа стойакĕ.