Шăлтăрма, (шы̆лды̆рма), trochlea annexa infundibulo (пĕрне), per cuius orbiculum traiicitur funiculus, qui alveolum (алтăркаç) cum сып йараканни connectit. Блок (прибитый к ковшу; через него проведена тонкая веревочка от «алтӑркаç» к сып йараканни». Шевле. Тоскаево. Шăлтăрма пармай ђалӑш ырçа çумĕнђе пулат̌; çак шăлтăрма витĕр пӑйав йараççӗ. Пăйавăн пӗр вӗçĕ ырçа таканине çыпаççа тăрат̌, тепĕр вĕçĕ шăлтăрманăн пӑркăçне лекет. Ырçа таканине ăлăхтармалла-антармалла пулсассан, шăлтăрманăн пӑркăçне пӑрайас пулат̌. Блок всегда бывает на ковше. Через блок пропущена веревка, один конец которой прикреплен к корытцу, а другой задевает за шăлтăрма пăркăçĕ. Чтобы приподнять или опустить корытце, стоит только повернуть шăлтарма пӑркӑҫӗ. А. Турх. Такана çĕклекеннине шӑлтăрма теççĕ; ăна пăраççĕ те, çĕклет вара вăл. Прибор для поднятия корытца называется блоком; его поворачивают, и он подымает (К).
Шăтăклă йывӑҫ, (шы̆ды̆клы̆ jывы̆c'), lignum quadratum parvum, quod infigitur in foramen trabis, quae красный брус appellatur, ut cylindri erecti cardinem contineat, quern стайак аççунĕ appellant. Кусок дерева, вставляемый снизу в соответствующую выемку красного бруса; в этот кусок дерева вставлен верхний осен стояка (стайак аççунĕ). Чтобы шăтăклă йывăç не выскакивало из своего гнезда, с передней стороны в нем делается отверстие, куда всаживается упорина (палка), другой конец которой упирается в брус. Ст. Чек. Шăтаклă йăвăç. Стойакăн çӳлти вĕçне çавăнта кӳртнĕ.
Шӑлтăрма пăркăçĕ, (lege: п┐ы̆ргы̆с'), idem esse videtur, atque такана пăркӑçĕ. Кажется, то же, что такана пăркăçĕ. Тоскаево. Шăлтăрма пăркăçне вĕрен тӑрăх ырçа таканине ларса антарса ăлăхтарма тунă. Устроено для подъема и спуска, при помощи веревки, корытца (потряскà).
Шултăра кĕрпе шăтӑк, (—к'), foramen arcae, unde effunduntur, granorum particulae grandiores per cribrum (шултăра ала) transmissae. П. И. Орлов. Ку шӑтăкран (45) шултӑра ала виттĕр тухнă кĕрпе пӗрђисем анса кайаççĕ.